Okul öncesi dönemde, çocukların erken okuryazarlık becerilerini desteklemek çok önemlidir. Bu konuda desteklenen çocuklar, okuma yazmayı kolay öğrendiği gibi ilerleyen süreçte akademik başarı da elde ederler. Tüm sosyal yaşamı ve eğitim hayatını etkileyen bu süreç, ailede başlar. Çocuklar, ailelerinin okuryazarlık tavırlarını örnek alır. Sonrasında kreş ve anasınıfı eğitimiyle devam eder.
Erken Okuryazarlık Nedir?
Çocukların, ilkokula başlamadan önce, okuma yazma ile ilgili her şeye aşinalık kazanmasına, erken okuryazarlık denir. Bu, sanıldığı gibi okul öncesi çocuklara, okuma yazmayı erkenden öğretmek değildir. Çocukların gelişimi, bu dönemde yetişkinler gibi okuyup yazmaya müsait olmaz. Amaç, harfleri tanımaları, seslerini çıkarmaları ve dilimizde yazının soldan sağa yazıldığını bilmeleri gibi temel öğretilerdir. Aynı şekilde cümlelerin kelimelerden, kelimelerin hecelerden oluştuğunu fark etmelerini sağlar.
Erken okuryazarlık eğitimi alan bir çocuk, sesleri tanımayı, kelimeleri hecelerine ayırmayı öğrenir. Bu sayede hem sözel hem de yazılı olarak, dili oluşturan öğelerle ilgili bilgi sahibi olur. Bu süreçte okuma, yazma, konuşma ve dinleme becerileri, aynı anda geliştirilmektedir. Dolayısıyla çocuk, duyduğunu ve okuduğunu anlamlandırmakta zorlanmaz. İlkokul, lise ve üniversite yıllarının tamamında, çocuğa ciddi bir destek sağlar. Sadece dersler için değil sosyal hayatı için de etkilidir. Çocuğun, ailesi ve arkadaşları ile doğru iletişim kurmasına yardımcı olur. Duygu ve düşüncelerini net bir şekilde anlatacak duruma gelir.
Erken Okuryazarlık Etkinlikleri Nelerdir?
İlk 6 yaş, çocukların algılarının en açık, gelişimin en üst düzeyde olduğu dönemdir. Bu dönemde erken okuryazarlık becerilerini geliştirmek, çok verimli olacaktır. Bunun için birçok görsel ve işitsel etkinlikler yapılmaktadır. Çeşitli materyaller ve oyuncaklar kullanılarak alfabe ve sözcük bilgisi verilebilmektedir. Fonolojik farkındalık, konuşurken çıkan sesleri anlamaktır. Bunun için kafiyeli kelimeler ve tekerlemelerle çalışmalar yapılmaktadır. Ayrıca yazılı ve resimli etkinlikler sayesinde, sözcük dağarcığı genişler. Hatta çocuk doğduğundan itibaren onunla sohbet edilmesi, şarkılar söylenmesi, bu konuda en etkili adımdır.
Bu tür etkinlikler sayesinde çocuklarda problem çözme becerisi oluşur. El göz koordinasyonu ve temel kavram becerileri oldukça gelişir. Uzman eğitmenler ve kapsamlı kitaplar aracılığıyla kaliteli bir eğitim alarak bu beceriler elde edilebilmektedir.
Eğitim İçin Öneriler
Erken okuryazarlık konusunda eğitim için önerilerimizi şu şekilde sıralayabiliriz;
- Aynı Sesle Başlayanı Bulma Egzersizi
- Cümleyi Kelimelerine Ayırma Egzersizi
- Heceleri Sayma ve Yazma
- Hecelerine Ayrılmış Sözcüğü Belirleme Egzersizi
- Kelimeleri Hecelerine Ayırma Egzersizi
- Söylenen Hece İle başlayan Sözcüğü Bulma
- Sözcüğün Son Hecesini Belirleme Egzersizi
- Sözcükte Hece Sayısı Belirleme Egzersizi
- Uyaklı Sözcükleri Fark Etme
Daha fazla eğitim içerikleri için tıklayınız.